Blog / Geliştirme

HTTP/2 (WEB 2.0) Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Cem Serit

Cem Serit

http2.jpg

İnternet tarayıcınızın, adres çubuğuna baktığınızda tüm internet bağlantılarının önünde HTTP yazdığını görebilirsiniz. Açılımı, Hypertext Transfer Protocol (Hiper-metin transfer protokolü) olan HTTP’yi, sunucudan bilgi almak ve web sayfalarını ekranda göstermek için kullandığımız protokol olarak adlandırabiliriz. İnternet protokol standartlarının oluşturulmasından sorumlu olan kuruluş, The Internet Engineering Task Froce (IETF) tarafından güvenli ve her yerde kullanılan HTTP protokolünün yeni versiyonunu hazırladı. 1999 yılından bu yana kullanımda olan HTTP/1.1 sonunda yerini HTTP/2 ye bırakmaya hazır. HTTP/2 sayesinde internet tarayıcısı ve sunucu arasında daha hızlı transfer ve iletişim sağlanmaya başlandı.

http chart

HTTP'nin Gelişim Aşamaları

DURUM TARİH AŞAMA
Yapıldı 20 Aralık 2007 İlk HTTP 1.1 Revizyon İnternet Taslağı
Yapıldı 23 Ocak 2008 İlk HTTP Güvenlik Özellikleri İnternet Taslağı
Yapıldı 2012 Öncesi HTTP 2.0 Öneri Çağrısı
Yapıldı 14 Ekim - 25 Kasım 2012 HTTP 1.1 Revizyonu için son Çalışma Grubu çağrısı
Yapıldı 28 Kasım 2012 HTTP 2.0’ın draft-mbelshe-httpbis-spdy-00’a dayalı ilk Ç.G. taslağı
Beklemede/Elenmiş ---- HTTP Güvenlik Özellikleri için Çalışma Grubu Son Çağrısı
Yapıldı Eylül 2013 IESG’ye HTTP1.1 Revizyonu’un Standart Önerisi olarak kayıtı
Yapıldı 12 Şubat 2014 IESG approved HTTP 1.1 Revizyonunu Standart Önerisi olarak yayınlanmasını onayı
Yapıldı 6 Haziran 2014 HTTP 1.1 Revizyonun yayını, şunlar olarak: RFC [rfc:7230 7230], [rfc:7231 7231], [rfc:7232 7232], [rfc:7233 7233], [rfc:7234 7234], [rfc:7235 7235]
Yapıldı 1 Ağustos 2014 - 1 Eylül 2014 HTTP/2 için Çalışma Grubu Son Çağrısı
Yapıldı 16 Aralık 2014 HTTP/2’nin IESG’ye Standart Önerisi olarak kayıtı
Yapıldı 31 Aralık 2014 – 14 Ocak 2015

IETF ‘nin HTTP/2 için Son Çağrısı

Yapıldı 22 Ocak 2015 HTTP/2’nin Standart Önerisi olarak incelenmesi için IESG telekonferansı
Yapıldı 17 Şubat 2015 IESG’nin HTTP/2’yi Standart Önerisi olarak yayınlaması

HTTP/2 Neden Önemli?

Web sitelerinde, birçok farklı tasarım içeren standart HTML bileşenleri, dizayn elementleri (CSS), istemci taraflı kodlar (Javascript), resimler, video ve animasyonlar bulunuyor. Bu bilgileri aktarmak için, tarayıcı tarafından farklı bağlantılar oluşturulur. Ayrıca her bir kaynak, hedef ve içerik için iletişim paketleri ya da protokolleri bulunur. Bu içerikler hem sunucu için hem de tarayıcı için büyük yük oluşturur.

webserlerlar arası iletişim diyagramı

Bütün bu bağlantılar, içerikler ve elementler siteye eklendikçe yavaşlamalar gözlenir ve daha fazla işlem gücü gerekir. Herkes hızlı bir bağlantı ile gecikme olmadan internete bağlanmak isterken bu gecikmeler kullanıcı tarafından istenilmez. Özellikle çevrimiçi hizmet veren şirketler için, web sitelerinin uzun yükleme süreleri, kullanıcı deneyimini kötü etkilemekte ve bu da doğrudan maddi kayıplara neden olmaktadır.

http connection

İnsanlar interneti kullanmaya başladığından beri, hızlandırmak için de sürekli uğraşlar vermekteyiz. Bazı topluluklar; sürekli bağlantı oluşturmak yerine, kullanıcılara lokal olarak önbellek oluşturup, içeriğe hızlı ulaşmanın yollarını geliştirmekteler. Ayrıca görüntü ve video içeriklerinin çözünürlüklerini düşüren ufak teknikler de geliştirildi. Geliştirici tarafından da kod optimizasyonu yaparak, yine hızlı bağlanmanın çözümleri oluşturulmaya çalışıldı. Bu seçeneklerin hepsi, hızlı bağlantılar için oldukça yararlı oldu.

Google, önemli ölçüde HTTP 1/1’i elden geçirip SPDY’yi yarattı. Sonuç etkileyici oldu ve genel olarak SPDY kullanan bir tarayıcı ile sunucu arasında, iletişimde şifreleme uygulandığında bile, HTTP 1/1’den daha hızlı sonuçlar alındı. En azından SPDY ile transfer hızında farklı durumlarda yüzde 10-40 arası hız artışları başarıldı. 2012 yılında SPDY’yi oluşturan Google mühendisleri, yeni bir protokol tabanlı teknoloji oluşturmada başarılı oldu ve HTTP/2’nin taslağını oluşturdular.

Protokol Nedir?

Protokol için bir bilgisayardan diğerine bilgilerin nasıl aktarılacağını belirleyen kurallar topluluğu diyebiliriz. Her bir protokol, birbirinden farklı özelliklere sahip olabilir. Genellikle bir başlık (Header), taşınacak veri (Payload) ve bir alt bilgiye (Footer) sahiptir. Başlık kaynak, hedef adreslerini ve taşınacak verilerin bazı bilgilerini içerir. Veri (Payload) ise aktarılacak gerçek bilgileri içerir. Alt bilgi ise oluşabilecek hataları yakalamak için içerikler tutar.

http header

HTTP/2 Niçin Diğerlerinden Daha İyi?

HTTP/2 ‘yi birkaç kelime ile tanıtmak gerekirse, web sayfalarının daha hızlı yüklenmesini sağlar ve tüm kullanıcılar için zaman kaybını önler. Yapılan birçok testte transfer hızında %20’lik bir artış gözükmekte olup, daha çok optimize edilmiş web sunucularında bu sayı %30’luk artışa varmaktadır.

page load

HTTP için örnek bir sayfa yüklenme hızı

page load

HTTP/2 için örnek bir sayfa yüklenme hızı

HTTP/2 sunucu ve tarayıcı arasında sabit bir bağlantı oluşturarak hız artışı sağlar. Ayrıca veri aktarımını binary (2’lik sistem) olarak yapar ve bilgisayarların anlayacağı doğal dilde içerikler gönderir. Bu sayede bilgisayarınızın anlaması için ekstra zaman harcamasını da önler. Diğer bir özellik olarak, çoklama (multiplexing), sıkıştırma (compression) ve sunucu zorlaması (server push) ile hıza pozitif katkısı olan özelliklerini de sunmakta.

http/1 ve http/2 farkı

Ayrıca HTTP/1.1 ile HTTP/2’nin arasındaki hız farkını daha iyi anlayabilmek için demoya göz atmanızı tavsiye ederim.

Demo: https://http2.akamai.com/demo

HTTP/2’de Şifreleme

HTTP/1.1, TLS/SSL kullanarak HTTPS olarak şifreme imkanı sağlamakta. HTTP/2 de ise standartında şifreleme zorunluluğu olmasa da, tarayıcılar tarafından zorunlu hale getirildi ve TLS üzerinden şifreleme mecburi hale geldi. HTTP/2 yaygınlaştığında daha güvenli bir internet bizlerle olacak.

HTTP/2 Nasıl Kullanabiliriz?

HTTP/2 standartlarında bir bağlantı sağlayabilmek için sunucu tarafından ve internet tarayıcısı tarafından bu özelliğin sağlanması gerekir.

Web sitelerinin HTTP/2 standartlarını sağlayıp sağlamadığını kontrol etmek için tıklayınız.

Sunucu tarafından:
Nginx >= 1.9.5
Apache >= 2.4.12
Microsoft ISS (Windows 10, Windows Server 2016)
Tarayıcı tarafından:
Internet Explorer >= 11
Microsoft Edge >= 13
Firefox >= 46
Chrome >= 45
Safari >= 9.1 (Tam destek vermiyor)
Opera >= 38
Android için Chrome >= 51
Android için Standart Browser >= 5.6x
Opera Mini Desteklemiyor

“Yazmak, geleceği görmektir.” Paul Valéry
4 dk. okuma